شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم
آیۀ : (وَ لَقَدْ کَتَبْنا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصَّالِحُونَ) ؛ و همانا در (کتاب آسمانی) زبور (که) بعد از ذکر (تورات، نازل شده) نوشتیم که قطعاً بندگان صالح من وارث زمین خواهند شد.
کلمۀ «زبور» در لغت عرب، به معنای هر نوع نوشته و کتاب است: (وَ کُلُّ شَیْ ءٍ فَعَلُوهُ فِی الزُّبُرِ) ولی به قرینۀ آیۀ :(وَ آتَیْنا داوُدَ زَبُوراً) به نظر می‌رسد که مراد، کتاب اختصاصی حضرت داود علیه السلام باشد که دربرگیرندۀ مجموعه مناجات ها، نیایش‌ها و اندرزهای آن حضرت است.
این کتاب بعد از تورات نازل شده و مراد از «ذکر» در این آیه نیز همان تورات است؛ چنان که در آیۀ ۴۸ همین سوره هم گذشت که تورات، ذکر است.
بعضی گفته اند که منظور از «زبور» در این آیه، تمام کتب آسمانی و مراد از «ذکر»، قرآن مجید است و عبارت «مِنْ بَعْدِ» نیز به معنای «علاوه بر» می‌آید؛ در این صورت، معنای آیه چنین می‌شود: ما علاوه بر قرآن، در تمام کتب آسمانی نوشتیم که وارثان زمین هر آینه، بندگان صالح من خواهند بود. در روایات متعدد آمده است که آن بندگان صالحی که وارث زمین خواهند شد، حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف و یارانش هستند.
حقیقت آن است که همۀ ادیان معتقدند نجات دهنده ای خواهد آمد؛ لذا در زیارات مهدوی داریم: «السَّلَامُ عَلَی مَهْدِیِّ الْأُمَم»؛سلام بر تو ای امامی که همۀ امت‌ها منتظر تو هستند! به همین جهت، موضوع ظهور وی، یکی از موضوعات مهم در مباحث مهدویت است.
رابطۀ علت غیبت با مسئلۀ ظهور
در احادیث گوناگون، علت عدم درک محضر امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف بیان شده است؛ از جمله آن که خود ایشان ارتکاب گناه را سبب این امر معرفی کرده و فرموده اند: «فَمَا یَحْبِسُنَا عَنْهُمْ إِلَّا مَا یَتَّصِلُ بِنَا مِمَّا نَکْرَهُهُ»؛ ما را از شما حبس نمی کند، مگر اعمال ناپسندی که از ناحیۀ شما به ما می‌رسد.
این سخن با صراحت می‌گوید که به سبب اعمال زشتی که انجام داده ایم، توفیق درک ظهور را پیدا نمی کنیم.
هم چنین وقتی از امام صادق علیه السلام سؤال می‌کنند که چرا امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف غایب می‌شود، آمده است: «وَ أَشَارَ بِیَدِهِ إِلَی عُنُقِهِ»؛
یعنی ایشان به گردن خود اشاره می‌کردند؛ کنایه از این که اگر بیاید، کشته می‌شود. بنابراین، از مجموع این روایات به دست می‌آید که علت غیبت امام دوازدهم، عدم آمادگی مردم برای پذیرش رهبری امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف است.
خداوند آن حضرت را برای زمان مناسب ذخیره فرموده است، تا زمانی که رشد و فرهنگ مردم به جایی برسد که بتوانند نور امامت را درک و از آن بهره گیری کنند.
اگر ادارۀ برق یک شهر برای روشنایی کوچه ای، تیر چراغ برقی نصب کرد و لامپی به آن زد، ولی بچه‌های کوچه با زدن سنگ لامپ را شکستند، مأمور اداره، لامپ دیگری می‌زند. چنانچه مجدداً بچه‌ها لامپ را هم بشکنند، باز ادارۀ برق، برای روشنایی محل اقدام به نصب لامپ دیگری میکند. حال اگر برای بار سوم بچه‌های بی ادب لامپ را شکستند، به احتمال فراوان، ادارۀ برق تمایلی به نصب مجدد لامپ ندارد، اما به خاطر خواهش بزرگ ترها و رفاه حال اهالی آن کوچه، ممکن است لامپ دیگری را نصب کند.
اما فکر می‌کنید ادارۀ برق تا چه تعداد این کار را انجام دهد؟ در مورد بحث ما نیز، حاکمان ستم گر، یازده چراغ هدایت را شکستند! خداوند نیز چراغ دوازدهم را نگه داشت تا زمانی که مردم لیاقت و آمادگی بهره گیری از این چراغ هدایت را پیدا کنند.
بنابراین، باید زمینه‌های ظهور و حکومت مهدوی با فراهم شدن شرایط آن، آماده شود.
