امام زمان (عج) پس از شهادت پدرش، به غیبت صغری رفت و در این مدت، از طریق چهار نائب خاص با شیعیان ارتباط داشت.
محمد بن حسن عسکری (ع)، که به امام مهدی، امام زمان و حجت بن الحسن نیز شناخته می‌شود، آخرین و دوازدهمین امام شیعیان دوازده امامی است. پس از شهادت پدرش، یعنی امام حسن عسکری (ع) در سال ۲۶۰ قمری، دوره امامت وی آغاز شد. شیعیان باور دارند که وی همان مهدی موعود است که پس از طولانی‌ترین غیبت خود، در پایان زمان به ظهور خواهد رسید.
بنا به منابع شیعی، حکومت عباسی در دوران امامت امام حسن عسکری (ع) به دنبال پیدا کردن فرزند او به عنوان مهدی و جانشین پدرش بودند. به همین دلیل، تولد امام زمان (عج) مخفی بود و فقط چند نفر از یاران خاص او او را دیدند. این باعث شد که پس از شهادت امام عسکری (ع)، برخی از شیعیان دچار تردید شدند و فرقه‌هایی در جامعه شیعه شکل گرفت. در این شرایط، توقیعات امام زمان (عج) که عموماً به شیعیان نوشته می‌شد و توسط نائبان خاص او به اطلاع عمومی می‌رسید، موجب تثبیت دوباره شیعه شد و در قرن چهارم هجری، تنها شیعه دوازده امامی باقی ماند.
امام زمان (عج) پس از شهادت پدرش، به غیبت صغری رفت و در این مدت، از طریق چهار نائب خاص با شیعیان ارتباط داشت. از سال ۳۲۹ قمری، ارتباط مردم با امام زمان (عج) از طریق نائبان خاص نیز پایان یافت و دوره غیبت کبری آغاز شد. اما شیعیان همچنان به امام زمان (عج) ایمان دارند و منتظر ظهور او هستند. به عقیده شیعیان، امام زمان (عج) در غیبت کبری همچنان ناظر بر امور جهان است و با داشتن ارتباطات خاص با مؤمنان، به آنان کمک میکند و راهنمایی میکند
شیعیان باور دارند که امام مهدی (عج) همچنان زنده است و در آینده به همراه یارانش ظهور کرده و دنیا را از ظلم و ستم پاک می کند و همچنین حکومت جهانی عدل و داد برپا می کند. در روایات اسلامی، اهمیت انتظار فرج امام مهدی بیان شده و شیعیان این روایات را به عنوان انتظار ظهور امام زمان (عج) تفسیر می کنند. مفسران شیعه نیز بر اساس روایات، برخی از آیات قرآن را به عنوان اشاره به امام زمان (عج) تفسیر کرده‌اند و احادیث بسیاری نیز درباره زندگی، غیبت و حکومت او منتشر شده است. بیش از ۲۰۰۰ کتاب در مورد امام مهدی به زبان‌ها و موضوعات مختلف نوشته شده است.
در مقابل، اهل سنت معتقدند که شخصی به نام مهدی، منجی آخرالزمان است و از نسل پیامبر (ص) تولد خواهد کرد. برخی از علمای اهل سنت همچون سبط ابن‌جوزی و ابن‌طلحه شافعی نیز با شیعیان موافقت می کنند و معتقدند که مهدی موعود، فرزند امام حسن عسکری (ع) است.
همچنین، برای برقراری ارتباط با امام زمان (عج) در عصر غیبت، ادعیه و اذکار مختلفی وجود دارد، مانند دعای فرج، دعای عهد، دعای ندبه، زیارت آل‌یاسین و نماز امام زمان. برخی از احادیث، دیدار با امام زمان در عصر غیبت را ممکن دانسته و بعضی از عالمان شیعه حکایت‌هایی از دیدار برخی افراد با حضرت را ذکر کرده‌اند.
